Thanh toán quốc tế là gì? Hoạt động này diễn ra như thế nào?
Nhờ xu thế hội nhập mà mối quan hệ của các quốc gia trên thế giới được cải thiện, tăng cường và ngày càng trở nên khăng khít. Hầu hết mọi lĩnh vực từ văn hóa, chính trị, khoa học, ngoại giao và đặc biệt là kinh tế đều được đầu tư mạnh mẽ dưới sự xúc tác của hội nhập. Phát sinh căn bản cho quá trình hội nhập này đó chính là nhu cầu thanh toán quốc tế, diễn ra giữa các chủ thể khác nhau ở các nước khác nhau, từ đó hình thành quá trình thanh toán quốc tế. Bất kể ai trong kinh doanh hay mọi hoạt động kinh tế cũng cần có hiểu biết rõ thanh toán quốc tế là gì.
1. Thanh toán quốc tế là gì?
Thanh toán quốc tế chính là việc các tổ chức, cá nhân giữa các nước thực hiện nghĩa vụ tiền tệ khi hoạt động kinh tế và hoạt động phi kinh tế. Phương thức của thanh toán quốc tế là thông qua ngân hàng của những quốc gia có liên quan.
Việc thanh toán quốc tế có khả năng phục vụ cho cả hai mảng, gồm kinh tế và phi kinh tế. Dưới sự phát triển của ngoại thương, quá trình thanh toán quốc tế càng được thúc đẩy mạnh mẽ. Do đó, việc thanh toán quốc tế chủ yếu phục vụ cho ngoại thương. Nói cách khác, thanh toán quốc tế chỉ phục vụ cho việc thanh toán giữa các quốc gia với nhau, không phục vụ thanh toán nội địa.
2. Hoạt động thanh toán quốc tế - cập nhật những vai trò quan trọng
Hoạt động mua bán quốc tế là hệ quả tất yếu của một thế giới hội nhập, không những thế nó còn có khả năng phát triển vô cùng mạnh mẽ, Lý do là vì năng lực sản xuất hàng hóa giữa các nước hoàn toàn khác biệt. Dựa vào nguồn tài nguyên riêng có của từng quốc gia mà họ có thể cung cấp cho các quốc gia không có hoặc nghèo nàn nguồn tài nguyên đó, Quá trình nhập - xuất hàng hóa cho nhau sẽ phải có hoạt động thanh toán quốc tế được diễn ra. Vậy rốt cuộc vai trò chi tiết của thanh toán quốc tế sẽ được thể hiện như thế nào?
2.1. Vai trò đối với nền kinh tế được thể hiện ra sao?
Với bối cảnh hội nhập và diễn ra quá trình toàn cầu hóa nền kinh tế, việc thanh toán quốc tế trở nên quan trọng vô cùng để các quốc gia dễ dàng xúc tiến sự phát triển của nền kinh tế. Một quốc gia thực hiện chính sách bế quan tỏa cảng thì không thể nào phát triển được. Thay vào đó cần phát huy lợi thế so sánh, kết hợp các nguồn lực mạnh mẽ ở trong nước với nền kinh tế thế giới. Với mục tiêu phát triển đặt kinh tế đối ngoại ưu tiên hàng đầu thì vai trò của thanh toán quốc tế là sẽ càng rõ màu sắc.
Hoạt động này chính là một mắt xích quan trọng, đảm bảo việc trao đổi dịch vụ, mua bán hàng hóa được diễn ra. Thanh toán quốc tế sẽ góp phần giải quyết mọi mối quan hệ tiền tệ về hàng hóa, tạo ra tính liên tục trong quá trình sản xuất cũng như giúp cho quá trình lưu thông hàng hóa được đẩy mạnh trong phạm vi toàn cầu.
Khi quá trình thanh toán được thúc đẩy nhanh chóng thì giúp cho người mua, người bán dễ dàng kết nối và hợp tác cùng nhau thật trôi chảy, thuận lợi, đảm bảo hiệu quả tốt nhất.
Tiếp theo, một vai trò không thể bỏ qua khi bàn về hoạt động thanh toán quốc tế đó chính là giúp mối quan hệ giao lưu quốc tế được tăng cường. Việc thanh toán luôn được đảm bảo diễn ra tiện lợi, an toàn và nhanh chóng. Khoản chi phí cũng cũng không đáng lo ngại nên các bên hoàn toàn có thể triển khai không cần lo lắng các vấn đề phát sinh.
Ngân hàng trong mối quan hệ thanh toán này sẽ đóng vai trò trung gian để bảo vệ quyền lợi cho khách hàng. Không những thế còn đem đến cho khách những nội dung tư vấn cần thiết về để khách nắm bắt được các kỹ thuật để giảm thiểu rủi ro thanh toán cũng như tạo niềm tin cho khách.
2.2. Vai trò thể hiện đối với ngân hàng
Thanh toán quốc tế là loại hình dịch vụ liên quan tới nguồn tài sản ngoại bảng tại ngân hàng. Hoạt động này đem đến cho ngân hàng sự thuận lợi trong việc đáp ứng nhu cầu của mọi khách hàng được tốt hơn. Nhờ đó cũng giúp doanh thu của ngân hàng được tăng lên nhanh chóng, uy tín được nâng cao.
Quy mô ngân hàng không những được mở rộng thêm mà còn là điểm quan trọng để tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Bản thân của thanh toán quốc tế không phải chỉ là hoạt động đơn thuần mà nó còn có vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy nhiều lĩnh vực kinh doanh khác tại ngân hàng. Nếu thúc đẩy tốt hoạt động này thì đồng nghĩa rằng hoạt động tín dụng về xuất nhập khẩu của ngân hàng sẽ được mở rộng. Những phần hoạt động khác cũng được thúc đẩy như bảo lãnh ngân hàng, kinh doanh nguồn ngoại tệ, tài trợ thương mại, …
Tính thanh toán được đảm bảo, gia tăng. Lúc này, ngân hàng sẽ dễ dàng thu hút vốn ngoại tệ đang nhàn rỗi của doanh nghiệp. Chưa kể ngân hàng còn được tạo điều kiện để thực hiện có hiệu quả công cuộc hiện đại hóa trong chính hoạt động của ngân hàng. Đa số ngân hàng sẽ đưa công nghệ tân tiến để thực hiện thanh toán quốc tế vì sẽ nhanh chóng hơn và chính xác, kịp thời. Các nguy cơ rủi ro cũng sẽ được phân tán, thúc đẩy quá trình ngân hàng mở rộng mạng lưới và quy mô hoạt động.
Thêm một lợi thế khác từ phía hoạt động thanh toán quốc tế dó chính là giúp cho phía ngân hàng được mở rộng quan hệ với đối tác nước ngoài. Từ đó từng bước xây dựng vị thế, sự uy tín của mình trên trường quốc tế và đồng thời khai thác được các nguồn tài trợ lớn, tiềm năng từ nhiều ngân hàng khác. Vì thế, có thể khẳng định hoạt động thanh toán quốc tế đem đến rất nhiều lợi ích cho các ngân hàng.
3. Đặc điểm của thanh toán quốc tế được biểu hiện qua những yếu tố nào?
Hiểu thanh toán quốc tế là gì và nắm rõ vai trò của hoạt động này là lý do quan trọng cho ngân hàng thúc đẩy hoạt động này. Còn biết được các đặc điểm cơ bản của thanh toán quốc tế, ngân hàng sẽ biết cách tổ chức, triển khai sao cho hiệu quả nhất. Với một hoạt động kết nối mang tầm vi mô toàn cầu như thế này thì chắc chắn sẽ có rất nhiều đặc điểm đặc trưng. Theo dõi phần nội dung tiếp theo của bài viết để quá trình tổ chức hoạt động thanh toán quốc tế đạt được chất lượng như mong đợi.
3.1. Do pháp luật và tập quán quốc tế điều chỉnh
Thanh toán quốc tế chỉ diễn ra giữa những chủ thể tại các quốc gia vì vậy nên các chủ thể vừa tham gia hoạt động thanh toán quốc tế vừa đảm bảo thực hiện tuân thủ các quy định từ pháp luật trong nước lẫn văn bản pháp lý trong phạm vi quốc tế.
Sở dĩ cần hoạt động trong cơ chế giàu tính pháp lý, chịu những quy định do pháp lý quốc tế điều chỉnh là để tạo nên môi trường trao đổi hàng hóa, dịch vụ công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi chủ thể khi thanh toán quốc tế. Từ đó tránh sự tranh chấp, mâu thuẫn.
3.2. Thanh toán quốc tế chủ yếu được thực hiện qua các ngân hàng
Thực tế, những người mua, bán sẽ không được thanh toán trực tiếp với nhau trên phạm vi quốc tế mà không thông qua ngân hàng. Quy định của pháp luật là bắt buộc phải tiến thực hiện thanh toán quốc tế thông qua ngân hàng. Mặc dù là bắt buộc song chính khách hàng cũng được nhận vê rất nhiều lợi ích như được đảm bảo những khoản chi trả được thực hiện nhanh chóng, an toàn, hiệu quả. Bên cạnh đó, giúp cơ quan quản lý có thẩm quyền tiến hành quản lý hiệu quả.
3.3. Một số đặc điểm khác
Thanh toán quốc tế không dùng tiền mặt, thay vào đó sẽ dùng những phương tiện như kỳ phiếu, hối phiếu, séc. Ngôn ngữ của thanh toán quốc tế được dùng chủ yếu là tiếng Anh để tiện cho việc trao đổi, dễ hiểu giữa các quốc gia khác nhau về ngôn ngữ. Bởi tiếng Anh được tính là tiếng phổ thông trên trường quốc tế và hầu hết mọi quốc gia đều thông thạo ngôn ngữ này.
Khi xảy ra tranh chấp đối với hoạt động thanh toán quốc tế thì phương thức được sử dụng để giải quyết đó chính là luật quốc tế. Luật quốc tế được ban hành và yêu cầu tất cả các quốc gia tham gia ký kết cùng hoạt động thanh toán quốc tế phải chấp thuận. Như thế nó cũng được coi là điều kiện quan trọng để được tổ chức hoạt động này.
Ngoài điều kiện về việc chấp thuận phương thức giải quyết mâu thuẫn thì các ngân hàng còn phải chấp thuận điều kiện phải lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp.
4. Phương thức thanh toán quốc tế
Khi thanh toán quốc tế, các bên cần chọn được phương thức thanh toán quốc tế phù hợp. Đây là điều kiện vô cùng quan trọng phải được chọn lựa kỹ và nghiêm túc ngay từ khi đăng ký tham gia kết nối, thanh toán quốc tế.
Tùy theo điều kiện, hoàn cảnh mà các bên có giao dịch thương mại cùng nhau sẽ đưa ra thỏa thuận thống nhất về phương thức thanh toán sao cho phù hợp với cả đôi bên, quan trọng hơn là phương thức được thống nhất lựa chọn đó phải cùng mang lại lợi ích cho cả hai. Đối với bên bán thì có thể nhanh chóng thu tiền còn bên mua sẽ nhanh chóng nhận được hàng hóa chất lượng, đầy đủ số lượng và nhận đúng thời hạn.
Các mối quan hệ thương mại rất phong phú nên con người đã tạo ra nhiều phương thức thanh toán đa dạng khác nhau. Một số phương thức thanh toán điển hình, được sử dụng chủ yếu trong thanh toán quốc tế có thể kể tới gồm phương thức chuyển tiền, ủy thác thu, tín dụng chứng từ.
Mỗi phương thức có thể phù hợp và đáp ứng các mối quan hệ hợp tác ở các trạng thái khác nhau. Trong đó, ở trường hợp các bên chưa thực sự tin tưởng, tín nhiệm lẫn nhau thì sẽ sử dụng phương thức tín dụng chứng từ. Với phương thức này, nó cung cấp hợp đồng ngoại thương nên đảm bảo được quyền lợi cho tất cả mọi bên cùng tham gia giao dịch.
Thư tín dụng cũng là phương thức phổ biến được dùng ở nước ta và nhiều quốc gia trên thế giới. Đồng thời đây cũng là phương thức thanh toán chủ yếu, chiếm tỷ lệ 80% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Như thế, bằng những thông tin đã chia sẻ ở trên, bạn đã nắm rõ được thanh toán quốc tế là gì, đặc điểm và các phương thức chủ yếu được đưa vào sử dụng trong thanh toán quốc tế. Vì thế, khi bạn có tham gia vào mối quan hệ đó hoặc là người làm trong ngân hàng, hãy chuẩn bị đầy đủ những thông tin kiến thức về hoạt động này để luôn tuân thủ đúng quy định và luật pháp nhé.
